Ở đời, bạn có thể dễ dàng tìm được một người cùng đi ăn và đi chơi, nhưng thật khó để tìm được một người sẵn sàng chịu lắng nghe mình.
Điều 1
Một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh trầm cảm chính là khi con người cảm thấy mình không còn được lắng nghe.
Mấy ngày trước, cô bạn tôi có cãi nhau với mẹ cô ấy. Dù biết người già vốn khó tính, nhưng cô vẫn không thể kiềm chế được tâm trạng. Cô đem chuyện này nói với chồng. Chồng cô cũng chỉ khuyên cô đừng chấp nhặt người già. Cô nói với bạn bè, nhưng cũng không có ai rảnh để nghe những chuyện vặt vãnh ấy. Cuối cùng, tôi mới hỏi cô: "Hình như những năm gần đây, cuộc sống của cậu mệt mỏi lắm đúng không?" Nghe đến đây, cô bỗng rơi nước mắt. Cô kể cho tôi nghe về những mâu thuẫn xung đột của mình với mẹ ruột trong những năm qua. Khi kể xong, tôi trông cô thật nhẹ nhõm tựa như vừa trút bỏ được một gánh nặng trong lòng. "Lâu lắm rồi mới có một người chịu lắng nghe tớ nói. Cảm ơn cậu đã kiên nhẫn ngồi nghe hết câu chuyện của tớ."
Ở đời, bạn có thể dễ dàng tìm được một người cùng đi ăn và đi chơi, nhưng thật khó để tìm được một người sẵn sàng chịu lắng nghe mình.
Điều 2
Một dự án quan trọng của bạn tôi suýt bị hủy chỉ vì sai sót của cấp dưới. Suốt mấy ngày sau đó, cô ấy cùng các cộng sự đã phải tất bật chạy đôn chạy đáo để lo liệu mọi việc. Thật may là cuối cùng cô cũng có thể giải quyết ổn thỏa và không để lại hậu quả lớn nào.
Bạn tôi đem chuyện này kể cho chồng nghe. Cô nói mình đã phải chật vật, nỗ lực ra sao mới có thể bảo toàn được dự án này. Nhưng trái với những lời động viên và an ủi mà cô mong đợi, chồng cô lại ngồi phân tích và giảng giải cho cô hiểu. Mặc cho cô đã nhiều lần ngắt lời và tỏ ý không muốn nghe, nhưng chồng cô vẫn cứ miệt mài giáo huấn, dạy bảo vợ. Sau cùng, cô tức giận bỏ vào phòng ngủ một mình.
Cô gửi tin nhắn cho tôi:
"Cậu nói chuyện với tớ đi. Nếu không tớ sẽ phát điên lên mất."
"Sao ai cũng muốn dạy tớ phải làm như thế này làm như thế nọ? Họ làm như thể tớ không bằng một đứa ngốc vậy."
"Tớ nói với chồng chỉ vì muốn được chồng an ủi mà thế nào lại thành được nghe giáo huấn."
Chuyện này không phải là chuyện hiếm gặp trong cuộc sống. Đàn ông thiên về lý trí nên thường tập trung giải quyết vấn đề trước rồi mới quan tâm đến cảm xúc. Phụ nữ thiên về tình cảm nên cảm xúc phải ổn định thì mọi việc mới suôn sẻ được. Vào những lúc như thế này, chỉ có lắng nghe mới là lời an ủi ấm áp nhất. Hôn nhân gặp nhiều trắc trở, đa phần là do ta chưa bao giờ chịu nghiêm túc lắng nghe đối phương, nhưng lại luôn đòi hỏi đối phương phải lắng nghe mình.
Giao tiếp tốt không chỉ là nói tốt mà còn phải biết lắng nghe. Hãy lắng nghe những gì người khác nói. Chỉ có lắng nghe, chúng ta mới hiểu được những ẩn ý sâu trong từng câu chữ. Để rồi thứ chúng ta nghe được không chỉ là ngôn từ mà còn là cảm xúc và tâm trạng của người nói.
Điều 3
"Lắng nghe để thấy còn quá nhiều chuyện chúng ta không biết."
Trước khi được coi là Salesman giỏi nhất thế giới, Joe Girard từng bị phá sản với món nợ hơn 60 nghìn USD vào năm 35 tuổi. Ông đi làm sales ô tô cũng chỉ để trang trải cuộc sống. Nhưng chỉ sau 3 năm, ông đã bán được 1425 chiếc xe, phá kỷ lục Guiness thế giới.
Khi mới vào nghề, ông từng bị lật kèo ở phút chót. Hợp đồng chuẩn bị ký kết thì lại bị hủy không rõ lý do. Ông không thể chấp nhận được điều này nên đã tìm đến tận nhà của vị khách kia để tìm hiểu nguyên nhân. Khách hàng nhìn thái độ thành thật của ông nên đã nói sự thật cho ông biết. "Tôi từ chối cậu vì cậu không chịu lắng nghe những gì tôi nói. Trước khi ký hợp đồng, tôi có kể chuyện cậu con trai duy nhất của tôi sắp vào đại học. Rồi thằng bé có những thành tích và ước mơ như thế nào? Nó làm tôi cảm thấy tự hào ra sao? Nhưng cậu lại quay mặt đi để nói chuyện điện thoại với người khác. Đó chính là thứ khiến tôi quyết định hủy hợp đồng."
Kể từ đó về sau, cho dù khách hàng có nói gì, kể cả là những chuyện không liên quan đến công việc, ông cũng đều nghiêm túc lắng nghe. Nhờ vậy, ông không chỉ lấy được lòng tin của khách hàng, mà còn trở thành nhân viên sales giỏi nhất thế giới.
Trong tiểu thuyết Jane Eyre, Rochester là một nhà quý tộc đã đi chu du cả nửa địa cầu với vốn kiến thức phong phú và uyên thâm. Nhưng trái tim của Rochester lại vô cùng si mê Jane Eyre vốn chỉ là một cô gái bình thường. Rochester nói điểm quyến rũ nhất của Jane Eyre chính là cô luôn biết lắng nghe. Jane Eyre luôn thích được lắng nghe Rochester nói. Cô đem cả sự hiếu kỳ và niềm vui thích của mình để khám phám tâm trí và chinh phục trái tim Rochester.
Vào lúc lòng đầy đau khổ và tuyệt vọng, có những người đã chọn im lặng và lắng nghe. Họ chính là những người có lòng cảm thông sâu sắc. Họ biết vượt qua thành kiến cá nhân và đặt mình vào vị trí của người khác để nhìn nhận sự việc. Khác với việc thể hiện bản thân, lắng nghe không phải là một loại năng lực mà là một sự lựa chọn. Hơn nữa, đó còn là sự lựa chọn của lòng lương thiện.
Đan Mạch được mệnh danh là đất nước hạnh phúc nhất trên thế giới. Chương trình giáo dục của Đan Mạch có riêng một môn học để dạy về lòng cảm thông. Ở môn học này, mỗi học sinh sẽ chia sẻ cho thầy cô và các bạn nghe về những rắc rối mình đang gặp phải. Nhiệm vụ của người nghe không phải là chỉ trích hay phán xét, mà là học cách đứng từ góc độ của người trong cuộc để thấu hiểu và cảm thông. Có lẽ môn học này chính là thứ mà nhiều người trong chúng ta đang cần.
Điều 4
"Chúng ta dùng hai năm để học nói, nhưng mất cả đời để học im lặng." Người ta hay dạy bạn cách nói chuyện khôn khéo nhưng lại không ai dạy bạn cách lắng nghe. Nếu như bạn gặp phải một đối tác ngang ngược, một khách hàng khó tính, một đứa trẻ ương bướng, bạn làm thế nào để nói chuyện tử tế với họ?
Cố vấn tâm lý học đặc biệt của FBI từng nói: "Đây là một thách thức rất lớn. Con người luôn có những nhu cầu, khao khát và mưu tính của riêng mình. Họ luôn có những bí mật mà bạn không hề biết. Họ mang trong mình một áp lực rất lớn. Họ hay nghĩ bản thân đã đi vào bước đường cùng. Vì thế, họ dựng lên nhưng bức tường để người khác không thể tiếp cận được mình. Chẳng lẽ mục đích của bạn cũng giống như bọn họ sao?"
9 nguyên tắc sau đây có thể giúp bạn xử lý được những tình huống giao tiếp khó nhằn trên:
- Kiểm soát tâm trạng trước rồi mới bắt tay vào xử lý sự việc
- Xóa bỏ thành kiến và chân thành lắng nghe
- Hãy cho đối phương cảm nhận được sự thấu hiểu của bạn
- Hãy cảm thấy thích thú thay vì cố tỏ ra thích thú
- Hãy khiến cho người khác cảm thấy bản thân họ có giá trị
- Giúp họ giải tỏa bức xúc
- Cắt đứt những vòng lặp sai lầm
- Không cố tỏ ra mạnh mẽ khi mình đang gặp khó khăn
- Tránh xa những người "toxic"
Lắng nghe là chìa khóa vạn năng để giải quyết được mọi khó khăn trong giao tiếp. Nó giúp bạn nắm bắt được những điều bí mật diệu kỳ trong tâm lý của con người. Làm thế nào để gương vỡ lại lành? Làm sao để khiến những đứa con ngỗ nghịch sẵn sàng chịu nói chuyện ngoan ngoãn với cha mẹ? Làm thế nào để khơi dậy sự hứng thú ở những khách hàng tiềm năng? Làm sao để sếp hiểu được những mong muốn của mình? Làm thế nào để biến thù thành bạn? Tất cả sẽ đều có cách giải quyết nếu như bạn biết lắng nghe bằng cả đôi tai và trái tim.