Đứng ở các khoảng cách, cự ly khác nhau sẽ đem lại tầm nhìn và tâm thái khác nhau. Khi chúng ta bước vào một "độ cao" mới, đạt tới một cảnh giới cao hơn, tầm nhìn và khát vọng của ta cũng sẽ trở nên khác biệt hơn.
1. Tính nghi ngờ
Nhiều người cho rằng căn bệnh đáng sợ nhất là ung thư. Nhưng đáng sợ hơn cả ung thư chính là bệnh nghi ngờ. Người ta gọi nó bằng thuật ngữ: "rối loạn ám ảnh cưỡng chế".
Nghi ngờ là một tâm bệnh rất nghiêm trọng. Người ta sẽ tỏ ra nghi ngờ tất cả mọi thứ xung quanh, dần trở nên bị cô lập trong chính thế giới của mình. Mà cảm xúc lại ảnh hưởng rất nhiều đến dung mạo và vận may của một người. Người có bệnh nghi ngờ, cảm xúc thường hay hoảng loạn, mơ hồ, thường nghĩ linh tinh, buồn bã, cáu kỉnh, nghiêm trọng hơn là hoang tưởng và thậm chí trầm cảm.
Sự tin tưởng là nền tảng cơ bản trong giao tiếp giữa người với người. Không có sự tin tưởng, dù đối tác có là ai đi nữa, bạn bè, đồng nghiệp, chồng hoặc vợ, thậm chí là bố mẹ hay con cái, thì các mối quan hệ sẽ sớm đi vào ngõ cụt.
2. Không kiên trì
Lão Tử nói: "Làm việc khó từ việc dễ, làm việc lớn từ việc nhỏ. Các việc khó khăn trong thiên hạ, đều do từ việc dễ mà thành. Các việc lớn trong thiên hạ, đều từ việc nhỏ mà nên. Cho nên thánh nhân suốt đời không làm chuyện lớn, mà vẫn nên được chuyện lớn".
Mỗi tòa nhà cao tầng đều được xây từng những viên gạch nhỏ nhất, mỗi sự nghiệp vĩ đại đều được bắt đầu từ những thứ đơn giản nhất, mỗi mục tiêu lớn đều phải khởi động từ những mục tiêu nhỏ.
Tăng Quốc Phiên, một nhà nho lỗi lạc thời nhà Thanh ở Trung Quốc từng nói: "Con đường học tập không hề dễ dàng, mà luôn phải có sự kiên trì". Một người có thể đạt được thành tích lớn hay không, chủ yếu phải xem người đó kiên trì ra sao.
Cũng như cách mà Tăng Quốc Phiên đọc sách mỗi ngày 20 trang. Đối với nhiều người mà nói đó là việc không khó. Nhưng ngày nào cũng như ngày nào, duy trì trong suốt cuộc đời thì lại là chuyện chẳng dễ dàng chi. Không có sự kiên trì và ý chí thì chẳng việc gì có thể thành.
3. Không có tầm nhìn, lề lối
Có một câu ngạn ngữ như sau: Chiếc bánh rán có lớn đến đâu cũng không thể lớn hơn được cái chảo rán bánh. Bạn có thể rán được một chiếc bánh lớn, nhưng cái bánh đó của bạn dù có lớn tới đâu thì cũng đều phải chịu sự giới hạn của chiếc chảo. Tương lai mà chúng ta hằng hi vọng dường như rất giống với chiếc bánh lớn đó, có thể tạo ra được chiếc bánh lớn hay không hoàn toàn phụ thuộc vào chiếc chảo mà bạn sẽ sử dụng – đây chính là tầm nhìn.
Khi chúng ta đứng ở cự ly gần, thứ chúng ta nhìn thấy được sẽ chỉ toàn là rác, nhưng khi đứng ở trên cao, phóng tầm mắt nhìn tứ bề, thứ ập vào mắt chúng ta lại là phong cảnh lộng lẫy của cả một thành phố. Đứng ở các khoảng cách, cự ly khác nhau sẽ đem lại tầm nhìn và tâm thái khác nhau. Con người cũng vậy, khi chúng ta bước vào một "độ cao" mới, đạt tới một cảnh giới cao hơn, tầm nhìn và khát vọng của ta cũng sẽ trở nên khác biệt hơn.
Những người nhìn xa trông rộng, dám nghĩ dám làm đều có tư duy khoáng đạt, họ sẽ không vì những bất lợi của hoàn cảnh mà trở nên tự ti, cũng sẽ không vì khả năng còn thiết sót mà không chịu cầu tiến.
Ngược lại, những người có tầm nhìn hạn hẹp thường có xu hướng đổ lỗi cho người khác về cuộc sống của mình, chỉ vì một chút thất bại mà ngay lập tức sẽ hết đường xoay sở, khi đối diện với các vấn đề thường trở nên rất bị động thậm chí là rút lui.
Bất kể sự phát triển lâu dài, những người có tầm nhìn nhỏ hẹp thường không có kế hoạch, không có mục tiêu rõ ràng và thích lãng phí thời gian, năng lượng cho những vấn đề tầm thường. Và những người như thế này không thể làm nên việc lớn.
4. Buông thả cảm xúc
Cảm xúc là một con dao hai lưỡi. Nếu biết cách kiểm soát, nó sẽ có ích cho bạn nhưng nếu không thể khống chế, nó sẽ phá hủy cuộc sống của bạn.
Có lúc cảm thấy không vừa lòng, có lúc không vui đều là do bản thân không thể khống chế được cảm xúc của mình. Đôi khi làm khó bạn không phải là người khác mà chính là bản thân mình.
Tâm trạng của bạn như thế nào phụ thuộc vào việc bạn kiểm soát cảm xúc của mình ra sao. Mà tâm trạng của bạn, nói cho cùng lại chính là cách bạn quan sát thế giới và mọi người xung quanh. Mức độ cao thấp của trí tuệ cảm xúc thường quyết định mức độ cao thấp trong thành công của một người.
Người có thể kiểm soát cảm xúc tốt thì mới có một cuộc sống hạnh phúc.
5. Thích làm 'luật sư bào chữa' cho chính mình
Có người khi con trẻ bị cảm, hắt hơi sổ mũi, họ cố gắng tìm xem em bé ốm là do lỗi của ai? Lại suy luận ngay ra có lẽ đây là lỗi của mẹ chồng, hay là lỗi của chồng, hoặc là lỗi của Osin.
Có người khi không được đề bạt lên vị trí quản lý, họ thấy bất bình trong tâm, ăn không ngon, ngủ không yên. Họ đổ lỗi cho người này, người khác đã khiến họ không được ở vị trí như họ mong muốn.
Có người mong muốn giàu thật nhanh, lao vào kinh doanh, hết ngành này đến ngành khác, tuy nhiên, mãi vẫn chưa thành công. Họ đổ lỗi cho hoàn cảnh, đổ lỗi cho thị trường không thuận lợi, đổ lỗi cho người này người khác đã không cho họ vay tiền để họ có đủ tiền đầu tư và duy trì hoạt động kinh doanh cho đến khi có lãi.
Thông thường, khi một vấn đề xảy ra, trước tiên con người ta có xu hướng rũ bỏ trách nhiệm bằng cách đổ lỗi cho người khác. Thực ra việc này không đem lại điều gì tốt đẹp mà còn khiến cho bản thân chúng ta bị mất đi nhiều thứ khác nữa. Việc tìm lỗi do ai sẽ không thể thay đổi thực trạng hiện tại, đơn giản nó chỉ vuốt ve sự tự cao và cái tôi quá lớn của bạn. Quan trọng hơn, có thể chẳng bao giờ bạn biết được nguyên nhân đích thực của sự việc đó.
Khi không thể nhìn thấy những sai sót và điểm yếu của bản thân thì bạn không thể nào tự sửa chữa và đề cao, còn mong chi đạt được thành tựu lớn?
6. Thói khôn vặt
Cái tự cho rằng khôn ngoan của nhiều người là nhìn nhận là làm sao luồn lách thăng tiến, đi đường tắt, làm giàu nhanh, kiếm về mối lợi thật lớn cho mình. Thực ra đó chỉ là một thứ khôn lỏi, khôn vặt, khiến trí tuệ thực sự của người ta bị vùi lấp, khiến người ta trở thành nhỏ nhen, ích kỷ.
Khôn vặt chính là lấy bản thân mình làm trung tâm mà nhìn nhận vấn đề, tuyệt đối không có chút nào nghĩ cho người khác. Những người như vậy thường tỏ ra lanh lợi, biết cách nói chuyện, làm việc thành thạo, ứng đối linh hoạt, thiên biến vạn hoá, gió chiều nào che chiều ấy.
Tuy nhiên thứ khôn vặt ấy thực chất khá thiển cận, dễ bị người khác nhìn ra. Một khi bị người khác nhìn ra, giá trị của bạn sẽ bị hạ thấp hoàn toàn. Người ta chỉ có thể hợp tác một, hai lần với bạn, khi đã nhìn thấu rồi thì sẽ mau chóng tránh xa.
Hơn nữa, làm người không nên tự cho rằng bản thân mình thông minh nhất, còn người khác đều là kẻ ngốc. Cứ nghĩ rằng tất cả chuyện trong thiên hạ đều nằm trong tay mình thì cuối cùng thông minh lại bị thông minh hại, giống như tự vác đá đập vào chân mình.
Người ta thường nói: "Người có tầm mắt và trái tim hẹp hòi thì trời đất không bao giờ là rộng lớn". Người khôn vặt luôn chỉ chú ý đến lợi ích, làm việc thường không có nguyên tắc, tự cho rằng bản thân lợi hại, có thể chiếm được tiện nghi. Nhưng thực ra thứ quan trọng nhất họ thiếu lại chính là trí tuệ, không thể đảm bảo thành công lâu dài.